Hoewel ik al eerder over de geschiedenis van de kerstman heb geschreven, stond er nog geen verhaal over de geschiedenis van Sinterklaas online. Hoogste tijd dus om dat – op pakjesavond – alsnog te doen!
Sint Nicolaas van Myra
De geschiedenis van Sinterklaas begint zo’n 1750 jaar geleden. Sinterklaas – of eigenlijk bisschop Nicolaas van Myra – was een gelovige die leefde in de derde en vierde eeuw na Christus in wat nu Turkije is, maar toen nog Klein-Azië heette en een Romeinse provincie was. Hij overleed op 6 december 342 en werd begraven in de naar hem genoemde Sint-Nicolaaskerk. Na zijn dood werd hij heilig verklaard en de kerk werd al snel een bedevaartsoord. Na de inval van de de islamitische Seltsjoeken werden in 1087 de stoffelijke resten geroofd door de Italianen en naar Bari gebracht. Die lieten daarvoor speciaal een Sint-Nikolaas basiliek bouwen waar de stoffelijke resten van Sint Nicolaas nog steeds liggen.
Sinterklaas de kindervriend?
Er is niet zo heel veel bekend over Sint Nicolaas. Maar de verhalen die er rond gaan, gaan meestal over zijn goede daden voor kinderen. Zo schonk hij een arme man met drie dochters geld zodat zij konden trouwen en niet de prostitutie in hoefden. Hij gooiden de giften door het raam, zodat hij anoniem kon blijven. Hiervan zijn waarschijnlijk de chocolademunten en het strooien van pepernoten afgeleid. Ook zijn er verhalen over kinderen die tot leven zijn gewekt of behoed werden voor verbranding.
Geschiedenis van Sinterklaas in Nederland
Sint Nicolaas wordt na zijn dood op veel plekken in Europa vereerd. Met de opkomst van de protestantse kerken rond 1517 kwam daar verandering in. Heiligenverering was in die kerk verboden. En dus ook de viering van het Sinterklaasfeest. In landen die grotendeels katholiek blijven wordt het Sinterklaasfeest naar Kerst verplaatst en verandert Sinterklaas in o.a. Father Christmas en Santa Claus.
In tegenstelling tot andere protestantse landen wil men in Nederland echter niets horen van het afschaffen van Sinterklaas. Waar in sommige steden het feest verboden werd, werd er binnenshuis gewoon Sinterklaas gevierd. Op het schilderij De sinterklaasviering door Jan Steen uit ca. 1665 is goed te zien hoe een aantal tradities al bestonden in die tijd. Zoals het zingen van sinterklaasliedjes, cadeautjes die uit de schoorsteen kwamen, snoepgoed en het zetten van de schoen.
Sinterklaas van nu
Na 1800 wordt het Sinterklaasfeest weer officieel toegestaan. De VOC brengt speculaaskruiden mee, die ons kruidnoten en speculaaspoppen brachten. De eerste officiële intocht van Sinterklaas in Nederland was in 1888. De intocht werd voor het eerst gefilmd in 1920 in Amsterdam. Beelden ervan vind je op Youtube. De beelden hierboven komen uit 1929 (met geluid).
Over het waarom van de zwarte piet ontstaan verschillende verhalen maar daar waag ik mij in dit geschiedenisverhaal even niet aan!
Super leuk om te lezen! Ben altijd zo’n fan van het Sinterklaasfeest!