Home » Geschiedenis van beroemde gerechten #44: hagelslag en muisjes
geschiedenis van hagelslag

Geschiedenis van beroemde gerechten #44: hagelslag en muisjes

Ik ben gefascineerd door de geschiedenis van ons eten. Het leek me dan ook leuk een serie te maken waarin ik de geschiedenis van beroemde gerechten en producten onder de loep neem. In deel 44 van de serie twee oerhollandse soorten broodbeleg: hagelslag en muisjes!

geschiedenis van De Ruijter - hagelslag

Hagelslag

Hagelslag is een typisch Nederlands broodbeleg dat bestaat uit langwerpige korrels van chocolade of gekleurde suiker. Omdat de vorm aan hagel doet denken kreeg het de naam ‘hagelslag’, het neerslaan van hagel. Persoonlijk vind ik het meer lijken op regen….

Advertentie uit de Provinciale Drentsche en Asser courant, 19 april 1913.

Natuurlijk komt de oorspronkelijke eerste hagelslag uit de Zaanstreek (okay, ik ben als geboren Zaanse een beetje bevooroordeeld). De firma Erve de Jong, cacao- en chocoladefabriek uit Wormerveer, bedacht rond 1913 een nieuw broodbeleg. Zij deponeerden gelijk de naam: chocoladehagelslag.

In 1919 kwam daar anijshagel bij, van de firma Venco. Zij deponeerden de naam hagelslag (dus niet in combinatie met chocolade). Toen Venz in 1936 chocolade als broodbeleg ging uitbrengen, kozen ze voor de naam chocoladehagel. What’s in a name!

De firma Erve De Jong voorzag zijn verpakking chocoladehagelslag maar wel even van een slogan ‘Wordt wel nagemaakt, doch niet geëvenaard, nog minder overtroffen’. Als je het maar weet! De productie ervan is gestopt in 1957.

Wist je trouwens dat alleen hagelslag die tenminste 32% cacao bevat, chocoladehagelslag genoemd mag worden? Hagelslag die minder cacao bevat, wordt cacaofantasie genoemd.

Muisjes

Ik schreef er eerder al over in een artikel over de geschiedenis van De Ruyter. Naast hagelslag en vlokken, zijn zij vooral bekend van: muisjes! Muisjes zijn niet bedacht door De Ruijter maar wel groot en bekend geworden door deze broodversierder!

Anijstradities bij de geboorte stammen al uit de 17e eeuw. Kraamvrouwen die moesten aansterken kregen toen geplette anijszaadjes en kandeel, een drank gemaakt uit wijn, eieren, suiker en kaneel. Bedoeld om ‘de baarmoeder tot de oorspronkelijke grootte terug te brengen en de moedermelk op te dikken’. Omdat er toch genoeg anijs in huis was kreeg ook de kraamvisite als traktatie beschuit met anijs en suiker. Later werden dat suikerbolletjes die muisjes werden genoemd. Vanwege de vorm (het bolletje had immers een staartje) maar ook omdat volgens oud bijgeloof de muis het zinnebeeld van vruchtbaarheid was.

Fabriek De Ruyter

Toen Cornelius Rutgerus de Ruijter in 1860 een banketbakkerij in Baarn opende startte hij direct met de productie en verkoop van muisjes volgens geheim recept. In eerste instantie alleen in roze en wit, voor zowel jongens als meisjes.

Door bij koninklijke geboortes (al 1938 bij de geboorte van prinses Beatrix) een blik oranje muisjes te overhandigen aan de Koninklijke familie werd het beschuitje met muisje een traditie in Nederland.

Pas sinds 1994 zijn er ook blauw-witte muisjes verkrijgbaar. Voor die tijd was roze-wit gewoon lekker genderneutraal!

Meer verhalen over de geschiedenis van beroemde gerechten lezen?

Schrijf je in voor de wekelijkse nieuwsbrief

Kook je een recept van mijn blog? Laat het mij op social media weten met de hashtag #myhappykitchen

Op zoek naar een mooi (kook)boek, keukengadget of delicatessen? Neem eens een kijkje in mijn webshop!

2 Comments

  1. Hartstikke leuk om te weten weer! Hagelslag is mijn favoriete broodbeleg. Maar vandaag gestampte muisjes 😉

Laat reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*