Iedereen eet weleens een boterham met hagelslag of een beschuit met muisjes van De Ruijter. Sinds 2001 is dit oer Hollandse merk in handen van Heinz. Maar het begon allemaal in Baarn. Dit is de geschiedenis van De Ruijter!
Geschiedenis van De Ruijter
Muisjes
Zeg je De Ruijter, dan zeg je ‘muisjes’! Het traditionele beschuitje met muisjes is – ondanks wat sommige beweren – niet bedacht door De Ruijter maar wel groot en bekend geworden door deze broodversierder!
Toen Cornelius Rutgerus de Ruijter in 1860 een banketbakkerij in Baarn opende startte hij direct met de productie en verkoop van muisjes volgens geheim recept. Al kort hierna ontstond een nieuwe variant, gemaakt op verzoek van enkele oudere dames, die de gesuikerde bolletjes te hard vonden voor hun gebit. De muisjes werden gevijzeld en de gestampte muisjes waren geboren!
Anijs
Anijstradities bij de geboorte stammen al uit de 17e eeuw. Kraamvrouwen die moesten aansterken kregen toen geplette anijszaadjes en kandeel, een drank gemaakt uit wijn, eieren, suiker en kaneel. Bedoeld om ‘de baarmoeder tot de oorspronkelijke grootte terug te brengen en de moedermelk op te dikken’.
Omdat er toch genoeg anijs in huis was kreeg ook de kraamvisite als traktatie beschuit met anijs en suiker. Later werden dat suikerbolletjes die muisjes werden genoemd. Vanwege de vorm (het bolletje had immers een staartje) maar ook omdat volgens oud bijgeloof de muis het zinnebeeld van vruchtbaarheid was.
Wist je trouwens dat in die tijd ieder kind roze-witte muisjes kreeg? Pas in 1994 introduceerde De Ruijter blauwe muisjes.
Vruchtenhagel
Na zijn dood in 1883 nam de oudste zoon Petrus de zaken over. En die liepen goed. Zo goed zelfs dat de buurman – Koning Willem III woonde toen nog in Soestdijk (gemeente Baarn) – hen tot hofleverancier benoemt.
De vraag naar zoet op het brood bleef stijgen, dus werden er in de jaren 20 van de vorige eeuw drie nieuwe producten op de markt gebracht: vruchtenhagel in vier smaken (citroen, framboos, sinaasappel en anijs), anijshagel en anijsblokjes.
Beschuit met muisjes
De traditie van beschuit met muisjes werd wereldwijd bekend toen De Ruijter in 1938 bij de geboorte van prinses Beatrix een blik oranje muisjes cadeau gaf aan de Koninklijke familie
Een reusachtige bus oranje Muisjes wel te verstaan. Er werden foto’s van genomen en het filmjournaal maakte opnamen. Zo konden velen over de hele wereld kennis maken met de Nederlandse gewoonte beschuit met muisjes te serveren bij een geboorte. Sindsdien worden er bij iedere geboorte van een prins of prinses van Oranje muisjes aangeboden.
Van Bebogeen tot chocoladehagel
Toen er vlak na de tweede wereld geen boter beschikbaar was, kwam De Ruijter in 1945 met Bebogeen (Geen Boter Beschikbaar maar dan omgekeerd). Een lekkere caramelpasta voor op brood.
Midden jaren 50 werd het machinepark uitgebreid en kwamen er twee succesnummers in het assortiment: chocoladevlokken en chocoladehagel. En ondanks de crisis in 1957 gaat het met De Ruijter goed. Cees de Ruijter: ‘Hoe slechter de tijden, hoe meer hagelslag de mensen op hun brood gaan eten’.
Goede oude tijd
Toen midden jaren 70 werd besloten terug te grijpen naar de goede oude tijd en de gestampte muisjes weer tijdelijk werden verpakt in het bekende, ronde, gele blik bleek dat een enorm succes. De blikjes waren niet aan te slepen. En het blik werd helemaal een hit toen in 1980 werd besloten een blik te ontwerpen voor de opvolging van koningin Juliana door prinses Beatrix. Het blikje – met een beeltenis van beide dames – was gevuld met oranje hagel. Het succes was overdonderend. Nog steeds is er vraag naar dit speciale koninginneblikje.
Buitenlandse handen
In 1983 neemt CSM De Ruijter over en in 1985, ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan, werd het predikaat Koninklijk toegekend.
In 2001 werd Koninklijke De Ruijter verkocht aan Heinz. 
Vaarwel anijsblokjes
In de jaren erna blijft De Ruijter zich ontwikkelen. Met de Originals hagelslag (1990), de Kleintjes (1999), bosvruchtenhagel (2003), royale hagel (2011), Specials (2011), royale vlokken (2012) en Specials Intens puur en koffie (2012)
Maar er verdween ook een (populair) product: in 2013 vervangen anijsstaafjes de anijsblokjes (al sinds 1928 op de markt). De oude anijsblokjesmachine was versleten en de juiste onderdelen ontbraken…Er is op Facebook zelfs een groep die oproept tot de terugkeer van de anijsblokjes!
Wat leuk om te lezen Anne Marie, bebogeen was ik helemaal vergeten wat was dat lekker. Bestaat zeker niet meer hé? Ze hebben heel veel blikjes uitgegeven inde loop van de jaren. Heb ze allemaal gekocht ook voor mijn nicht in Duitsland die heeft ze allemaal nog.?
Mijn meisjesnaam is de Ruijter en zo kreeg ik op de middelbare school de bijnaam gestampte muisjes. Dat was eigenlijk best irritant. 🙂
Dat van die anijsblokjesmachine wist ik niet, zonde zeg. Ik kan niet wennen aan die staafjes, vind het eigenlijk maar niks.
Kan me voorstellen dat dat toendertijd wel minder leuk was!
kent iemand nog de bruine en crème kleurige kussentjes met chocolade en advocaat smaak, dat is voor mij echt een verdwenen jeugdsmaak
Het zegt mij zo even niets? Rond wel jaar waren deze te koop?
Bebogeen is volgens mij niet rond 1945 door de Ruijter op de markt gebracht. De potten die in dit artikel staan afgebeeld dragen het Koninklijke wapen en dit heeft de Ruijter pas in 1985 ontvangen nadat het al jaren lang Hofleverancier was en destijds dat wapentje op de verpakking had staan.
De potten op de afbeelding zijn natuurlijk ook niet de potten zoals die in 1945 gebruikt werden!