Eerder schreef ik al een hele serie over de trends in eten en drinken in de jaren 60, 70, 80, 90 ,00 en 10. Ik vind het super leuk om zo in de geschiedenis te duiken. En jullie blijkbaar ook, want de serie wordt nog dagelijks goed gelezen! Ik beperkte me toen tot eten en drinken, dit keer wil ik de decennia wat breder in beeld gaan brengen. Het gewone dagelijks leven eigenlijk. Waar keken we naar op televisie, welke muziek luisterden we, hoe waren we gekleed en wat waren de nieuwtjes en noviteiten? In deze aflevering: het dagelijks leven in de jaren 70.
Dagelijks leven in de jaren 70
Eten en drinken
De jaren 70 waren de jaren van de voorzichtige kennismaking met de ‘buitenlandse’ keuken. Van elleboogjesmacaroni met smac tot chili con carne.Van Saroma pudding en Bourbon. En van fonduen en sigaretten op tafel.
Voor een uitgebreid overzicht over wat er in de jaren 70 werd gegeten en gedronken verwijs ik je graag naar deze uitgebreide blog over trends in eten en drinken van de jaren 70.
In deze reeks vergelijk ik ieder decennium de prijzen van een aantal dagelijkse boodschappen. Wat kostte in de jaren 70….
Een kilo aardappelen € 0,21
Een gesneden brood € 0,36
Een kilo Goudse kaas € 2,68
10 eieren € 0,08
Liter melk € 0,29
Kilo suiker € 0,52
(Gemiddelde toenmalige prijs in guldens is omgerekend naar euro’s. Bron: CBS)
Technologie
In 1971 bracht Sony het U-matic systeem op de markt, het eerste videocassette-systeem dat beelden ook in kleur opnam. Dit systeem haalde echter alleen de professionele markt. In de jaren daarop kwamen er andere systemen voor de consumentenmarkt: Betamax van Sony, Video 2000 van Philips en VHS van JVS. Het gevolg was een ware oorlog tussen deze systemen. De ‘oorlog’ werd uiteindelijk door JVC gewonnen. Sony en Philips gingen vanaf toen ook over op VHS-recorders.
Het internet stelde nog niet veel voor in de jaren 70. In 1971 waren er 23 ‘hosts’ verbonden met het eerste ARPANET uit 1969. Wel werd in 1971 de allereerste e-mail verstuurd! Ray Tomlinson van BBN ontwikkelde de software hiervoor. Hij koos het @ teken om individuele gebruikers te kunnen adresseren.
In 1974 werd een open standaard protocol ontwikkeld om verschillende netwerken met elkaar te laten communiceren. Dit Transmission Control Protocol/Internet Protocol, ook wel TCP/IP genaamd, was de grote stap naar het internet zoals we dat nu kunnen.
Ook een primeur : toen op 3 mei 1978 400 personen een advertentiebericht in hun mailbox ontvingen, was daarmee de eerste spammail een feit….
Sony bracht als eerste de walkman (1979) op de markt, een regelrechte hit! In 2010 stopte Sony met de productie en had toen ruim 200 miljoen walkmans verkocht!
Wonen
Wonen in de jaren 70 was kleurrijk! Bruin, paars en oranje zijn dé modekleuren. Huiskamers werden opgevrolijkt met gehaakte versieringen of macramé, visnetten en biezen matten. Op het behang zaten geometrisch patronen of bloemenprints
Minder kleurrijk waren de beelden op de televisie. Hoewel geïntroduceerd in 1967 had niet direct ieder huishouden een kleurentelevisie in huis. Gelukkig kon eind jaren 70 al 61% van de huishoudens de Fabeltjeskrant kijken in kleur!
Zitten deed je in de zitkuil, op een zitzak, een rotan stoel of in een hippe ball of bubble chair van Eero Aarnio (die ik nu nog graag zou willen hebben!)
Meubels waren vaak donker(bruin), hadden afgeronde hoeken en vaak schuin geplaatste pootjes. En natuurlijk hing er een letterbak aan de muur waarin verzamelingen, souveniers of gewoon prulletjes werden uitgestald! De letterbak vindt zijn oorsprong in de drukkerswereld, waar ze werden gebruikt om handletters in op te bergen.
Televisie & film
Pas sinds 1967 konden we televisie kijken in kleur. De jaren 70 was dan ook een kleurrijk decennium! De meest populaire programma’s uit de jaren 70 waren:
- Pipo de clown
- Swiebertje
- Lassie
- Hollands Glorie
- Q&Q
- Fabeltjeskrant
- Toppop
- Film van Ome Willem
- Charlie’s Angels
- Bassie en Adriaan
- Sesamstraat
- Ren je rot
- Peppi en Kokki
Film
In de eerste helft van de jaren 70 lag in de bioscoop de nadruk op harde, realistische films als The Godfather. Die in 1972 voor deel 1 en in 1974 voor deel 2 ook een Oscar won voor beste film. Ook werden dit decennium rampenfilms als Airport en Towering inferno populair. Stephen Spielberg maakte in 1975 zijn eerste grote film: Jaws. Het begin van het fenomeen ‘kaskrakers’.
Andere grote filmhits van dit decennium waren Rocky, The Deer Hunter, Kramer vs. Kramer, One flew over the Cuckoo’s nest en Monty Phyton. Ook de verfilming van de musical Hair (1979) was een grote bioscoophit, net als de eerste Star Wars film (episode 4 uit 1977).
De populairste Nederlandse film uit de jaren 70 waren Wat zien ik (1971), Blue movie (1971), Turks Fruit (1973) en Keetje Tippel (1975). Het is duidelijk dat de Nederlander graag naar functioneel bloot keek! Turks Fruit werd in 1973 ook genomineerd voor een oscar voor de beste niet-Engelstalige film maar won deze niet.
Nieuws
Het nieuws van een decennium is niet echt samen te vatten. Daarom licht ik hier wat – voornamelijk nationale – nieuwsitems uit die dagen lang de kranten en journaals vulden.
Tijdens de Olympische Spelen van 1972 in Munchen gijzelen Palestijnse terroristen de ploeg van Israel. Bij de bevrijdingspoging komen vijf Palestijnen en alle negen Israelische gijzelaars om.
In 1977 werd in Nederland de zomertijd ingevoerd. Zullen we er binnenkort eindelijk weer vanaf zijn?
Van 23 mei tot 11 juni 1977 werd bij De Punt (Drenthe) een intercity gekaapt door negen gewapende Zuid-Molukkers. De beëindiging van de kaping kostte twee gegijzelden en zes kapers het leven.
In 1977 komen op het Spaanse vakantie-eiland Tenerife twee Boeings 747 van de KLM en Pan Am in dichte mist met elkaar in botsing. Er vallen 582 doden, waarvan 267 in het Nederlandse toestel.
Ook leuk: dit Polygoon jaaroverzicht 1970-1980.
Muziek
Dit decennium kent één van de grootste hits aller tijden: Bohemian Rhapsody van Queen (1975). Ook zijn het hoogtijdagen voor de Zweedse formatie ABBA, die in 1974 het Eurovisie Songfestival winnen met Waterloo. Met hits als Dancing Queen, Fernando en Voulez-Vous bestormen zij in de jaren daarna de hitlijsten,
En ook Nederland won het Songfestival! In 1975 met Ding-a-dong van Teach-In.
De muziekstromingen disco (Donna Summer, Bee Gees, Gloria Gaynor) en punk (The Clash, The Jam, Seks Pistols, Iggy Pop) kennen hun hoogtepunt in de jaren 70. Ook komen Funk en Reggae op en aan het eind van de jaren 70 de New Wave.
In 1970 verscheen het laatste album van The Beatles (Let in Be), op 31 december kwam de officiële mededeling dat The Beatles, na 10 jaar, uit elkaar gingen.
In september 1970 overlijdt Jimi Hendrix op 27-jarige leeftijd aan een overdosis slaappillen en alcohol. Een maand later gevolgd door Janis Joplin – ook 27 jaar jong – die overlijdt aan een overdosis heroine. Zij zijn de eerste van de trieste ‘club van 27’ – artiesten die op 27-jarige leeftijd komen te overlijden – zoals o.a. Kurt Cobain, Jim Morrison en Amy Whitehouse.
Nog een grote hit ‘aller tijden’ wordt uitgebracht in 1977: Hotel California van de Eagles. Iets minder groot, maar toch ongekend populair: het smurfenlied van Vader Abraham. En 1977 was natuurlijk ook het jaar van de discofilm Saturday Night Fever.
Op 16 augustus 1977 overlijdt Elvis Presley, Bing Crosby sterft op 14 oktober en een week later komt een deel van de band Lynyrd Skynyrd om bij een vliegtuigongeluk.
De volgende muziekfilm, Grease, scoort in 1978 meerdere hits voor John Travolta en Olivia Newton-John.
Meer opvallende muzikanten uit de laatste jaren van dit decennium zijn o.a. The Police, Blondie en Pink Floyd (‘Another brick in the wall’). Kiss maakt met I Was Made for Lovin’ You een soort mengvorm van Hard Rock en Disco, Ska breekt door met hits van Madness en The Selector en de Sugar Hill gang scoort met Rappers Delight de allereerste hip hop hit.
Mode & cosmetica
Tot ver in de jaren 70 waren er eigenlijk geen echte mannengeuren. Mannen gebruikten – als ze lekker wilde ruiken – aftershave. En dat was dan meestal Fresh Up, Tabac, Old Spice of Brut. Het leuke is dat al deze geuren nog steeds te koop zijn!
De gewone huisvrouw gebruikte eau de cologne (ofwel Kölnisch wasser) van 4711 of Boldoot. De wat chiquere vrouw (in ieder geval die met meer geld te besteden had) droeg Chanel N°19 (uitgebracht in 1970).
De jonge hippe vrouw droeg natuurlijk iets met patchouli, de flowerpower geur uit de jaren 70. Iets minder hippie? Dan stond er vast een flesje Charlie van Revlon op je toilettafel.
Je bad- of doucheschuim had een dennengeur en wasvan Fa of Badedas. En herinner je je nog die groene appelshampoo van Seasons? Die rook zo heerlijk maar werd uit de handel gehaald omdat je haar er groen van uitsloeg.
Na het wassen moest er flink geföhnd worden. Je kapsel moest er immers uitzien als dat van Farrah Fawcett (Charlie’s Angels), Brigit Bardot of Barbara Streisand!
Ik speelde heel veel met de make-up mini’s die ik kreeg van mijn tante, die Avon consulente was. Een set met mini lippenstiftjes heb ik onlangs via E-bay uit Amerika gekocht, puur uit nostalgisch sentiment.
Waren begin jaren 70 de rokjes korter dan ooit, halverwege dit decennium gingen steeds meer vrouwen voor midi in plaats van mini. En later zelfs tot aan de grond. Door de hippiebeweging maar ook door de oliecrisis kwam handgemaakte kleding steeds meer in de mode. Verder kenmerkend voor de jaren 70 zijn o.a. lammycoats, broeken met wijde pijpen, lange rokken, plooirokken, gebreide of gehaakte kleding.
Dit waren mijn zusje (rechts) en ik (links) met onze buurvrouw en buurmeisjes op vakantie. We waren denk ik zo’n 6 en 8 jaar oud? Die suède minirokjes zou ik nu nog wel dragen!
Wat kostte een….
Het is altijd leuk om te zien hoeveel je in die tijd betaalde voor bepaalde dingen. De prijzen zijn omgerekend naar euro’s. Wat kostte in de jaren 70 (gemiddeld genomen) een:
gemiddeld koophuis, € 59.683,00
modale auto,€ 6.080,00
pakje sigaretten € 0,90
liter benzine, € 0,40
Libelle of Margriet € 0,45
Bekijk ook eens mijn Pinterestboard van de jaren 70. En pin gezellig mee! Wat herinner jij je nog goed van het dagelijks leven in de jaren 70? Laat het weten in de reacties! En lees vooral ook het artikel over het dagelijks leven van de jaren 80.
Die Avon lippenstiftjes!!!! Die kochten we op de middelbare school van de bibliothecaresse ha ha ha.
Haha echt, verkocht ze die? Slimme handel 🙂
Superleuk om te lezen, en wat een iconische tijd eigenlijk! Daar was ik me niet zo bewust van tot nu toe ?
Volgens mij geldt dat voor alle periodes waar je later op terugkijkt!
Ha ha leuk om te zien erg herkenbaar en die foto met mijn moeder…..goede tijden!!!
Hele goede tijden!
ik ben in 76 geboren maar herken wel heel veel dingen en vind het ook super leuk om te lezen en oh die Saroma pudding!! sta er nog wel een mee in mijn handen maar ze smaken toch echt niet meer zoals vroagah
Dat is vaak zo hè, in je herinnering smaakte het altijd lekkerder!
Charlie, Revlon, Saroma en eigenlijk alles geeft zo een “aha” herkenbaar moment. Super leuk om dit weer allemaal zo terug te zien. En de prijzen, bizar gewoon. Ik zie bij de interieur foto’s meubels staan die ik zo weer zou willen neerzetten, mijn zus had ook dat behang en servies, geweldig!
Heerlijk hè, sommige geuren kan ik gewoon nog ruiken. En veel van dat interieur zou ik ook zo weer neerzetten!
De plateau schoenen en laarzen waren vreselijk om op te lopen maar maakte mij in ieder geval 10 cm langer.
Dat was idd een ‘groot’ voordeel 🙂
Ik word deze week 50, en ga dit (geïnspireerd door jouw artikel) met mijn kids (24 – 14 jaar) vieren op gepaste wijze: fonduen, hapjes als augurkjes met een plakje ham eromheen en zoute stokjes en muziek uit ‘mijn tijd’. Mijn ouders gooien nooit iets weg, dus de bruine borden met vakjes en het emaille fonduepannetje in oranje en bruin met de spiritusbrander zijn er nog gewoon LOL! Aan het einde van de avond een diavoorstelling en nog éénmaal Levensweg spelen (hoewel dat eerder jaren 80 is, denk ik). Dank voor de inspiratie!
Wat ontzettend leuk om te horen! Alvast gefeliciteerd en hele leuke dag gewenst!
Heerlijk dit terug te lezen, werk In een kringloopwinkel en mijn hoofd geniet als ik dingen zoals je beschrijft terug zie, dank voor wat je schreef, want het is niet alleen het koektrommeltje van jouw foto, Maar ook het verhaal er achter. 65 jaar geleden dronken we elke zondag bij mijn opoe koffie en moeder zei dan opoe ze mogen een koekje want moeten om twaalf uur warm eten. Even later een geluid van een vallend iets, dezak met koekjes….. kregen ouders een heel koekje en wij de kinderen een schoteltje Met stukje…. Ja zei opoe dan ik liet ze vallen… soms konden we ze nog als een puzzle aan elkaar liggen en bleken het wel meer koekjes te zijn…. en zo krijg ik verhalen In mijn hoofd die er allang verstopt waren.
Dank voor het her beleven van mijn . Zie uit naar de volgende verhalen van de 80,s….
Nogmaals dank.
Wat ontzettend leuk om te horen. Ja mooie herinneringen zijn onbetaalbaar!
Super leuk om te lezen Anne-Marie! Wij gaan nog elke Kerst bij m’n ouders fondue’en en eten dan van die prachtige donkerbruine vakjesborden. Heerlijk! ? En Bohemian Rhapsody is natuurlijk het beste nummer ooit. Ik had zo graag ooit bij een live concert van Queen geweest. Helaas, te laat geboren… haha!
Helemaal mee eens, heb helaas ook nooit een concert meegemaakt. Leuk dat je ouders nog van die borden hebben!
Hello,
I have a question, we are going to shoot a student film and we found your picture of a clown on pinterest. Would it be possible to print it and use it in the shot, as a poster?
We would give you the title deeds:)
Thank you very much,
Adéla Benešová
Student of Film School in PÃsek (CZ)
Hello, yes you can use the picture!